Αφιέρωμα: The Beatles....

Το μουσικό μας αφιέρωμα συνεχίζεται με μία από τις μεγαλύτερες, αν όχι η μεγαλύτερη, μπάντες που επηρέασαν και επηρεάζουν τη μουσική σκηνή,τους  Beatles. Καθόρισαν τη δεκαετία του ’60. Εισήγαγαν καινοτόμες μεθόδους ηχογράφησης και τεχνικές παιξίματος. Σχεδόν πάντα, αναφέρονται ως το “σημαντικότερο γκρουπ στην Ιστορία του ροκ”, μαζί με τους συμπατριώτες τους, Rolling Stones. Αποτέλεσαν και συνεχίζουν να αποτελούν πηγή έμπνευσης -έως αντιγραφής- για δεκάδες ακόλουθούς τους. Ήταν από τα πρώτα γκρουπ που έγραφαν και τραγουδούσαν δικές τους συνθέσεις, αντί τρίτων. Πρώτοι καθιέρωσαν το σχήμα δύο κιθάρες - μπάσο - ντραμς. Οι Beatles μπορεί σαν συγκρότημα να είχαν διάρκεια ζωής μετά βίας μια δεκαετία, όμως ουσιαστικά “διαρκούν” ακόμα, για πάντα, για μια ζωή. Εμφανίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του ’60 και διαλύθηκαν το 1970, αφήνοντας ανεκτίμητη μουσική κληρονομιά στις επόμενες γενιές. Οι τέσσερις Βρετανοί κατοπινοί Σερ, “έδεσαν” μεταξύ τους, κάτι που αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα εκτόξευσής τους στην επιτυχία. Ο αρχικός “σπινθήρας” ξεκίνησε από τον John Winston Lennon (9/10/1940 - 8/12/1980, φωνητικά, rythmn guitar), κατόπιν ήρθε ο αριστερόχειρας James Paul McCartney (18/6/1942, φωνητικά, μπάσο), που έφερε τονGeorge Harrison (25/2/1943 - 29/11/2001, φωνητικά, κιθάρα) και στο τέλος προστέθηκε ο Richard Starkey ή Ringo Starr (7/7/1940, φωνητικά, ντραμς). Το δίδυμο Lennon/McCartney θεωρείται από τα σημαντικότερα στον τομέα της σύνθεσης στην Ιστορία της ροκ, αν και στην πορεία, συνθέσεις συνεισέφερε στο γκρουπ και ο George Harrison. Πρόδρομοι των Beatles υπήρξαν οι Quarrymen, το γκρουπ που είχε σχηματίσει το 1956 ο τότε 16χρονος John Lennon, όντας ακόμη μαθητής στο Quarry Bank School του Λίβερπουλ, παίζοντας skiffle, ένα δημοφιλές εκείνη την εποχή μίγμα αμερικανικής folk και βρετανικής pop. Η γνωριμία του με τον Paul McCartneyέγινε τον Ιούλιο του 1957 σε ένα θρησκευτικό πικνίκ όπου έπαιζαν οι Quarrymen, καθώς ο δεύτερος είχε προσκληθεί από τον κοινό τους φίλο και μέλος του γκρουπ, Ivan Vaughan. Σύντομα, έγινε κι εκείνος μέλος, αναλαμβάνοντας χρέη κιθαρίστα. Μέχρι το τέλος του 1957, ο Paul McCartney είχε πείσει τον John Lennon να δεχθεί στους Quarrymen τον George Harrison, παρόλο που ο μετέπειτα αποκαλούμενος “ήσυχος Beatle” μάλλον δεν είχε εντυπωσιάσει ιδιαίτερα τον Lennon. Η σύνθεση του γκρουπ, όπως και η ονομασία του, άλλαξαν αρκετές φορές έως ότου καταλήξουν στην τελική τετράδα των Beatles. Μετά το Quarrymen, έγιναν Johnny and theMoondogs (1958) και κατόπιν Silver Beetles, όταν προστέθηκε ο μπασίστας Stuart Sutcliffe, φίλος τουJohn Lennon. Σύντομα, αφαίρεσαν το Silver και άλλαξαν το Beetles σε Beatles, ενώ παράλληλα, ο Pete Best προστέθηκε σαν ντράμερ το 1960, αντικαθιστώντας τον Tommy Moore. Τον Αύγουστο του 1960, το γκρουπ ταξίδεψε στοΑμβούργο της Γερμανίας όπου έμεινε για αρκετούς μήνες, παίζοντας σε τοπικά μαγαζιά. Το διάστημα αυτό τους βοήθησε να εξασκηθούν και να τελειοποιήσουν τόσο την τεχνική όσο και το ρεπερτόριό τους, καθώς ήταν υποχρεωμένοι να παίζουν για αρκετές ώρες κομμάτια των Chuck Berry, Little Richard, Carl Perkins και Buddy Holly. Επιστρέφοντας στη γενέτειρά τους, έδωσαν στις 21/2/1961 την πρώτη από μια σειρά 300 συναυλιών στο Cavern Club του Λίβερπουλ που θα διαρκούσαν για τα επόμενα δύο χρόνια. Δύο μήνες αργότερα, ο μπασίστας Stuart Sutcliffe, που πρώτος λάνσαρε το χαρακτηριστικό κούρεμα του γκρουπ, αποχώρησε για να συνεχίσει σπουδές στα εικαστικά. Πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία δύο χρόνια αργότερα. Στη θέση του “μεταπήδησε” από κιθαρίστας ο Paul McCartney. Στα τέλη του 1961 τούς πρόσεξε ο μετέπειτα μάνατζέρ τους, Brian Epstein. Απόφοιτος της Βρετανικής Δραματικής Ακαδημίας, ήταν ιδιοκτήτης δισκοπωλείου στο Λίβερπουλ. Την περιέργειά του κέντρισε μια παραγγελία για ένα 45άρι από τη Γερμανία με τίτλο “My Bonnie”, το οποίο οι Beatles είχαν ηχογραφήσει υπό την ονομασία Beat Brothers στο Αμβούργο με τον Tony Sheridanστα φωνητικά. Με έκπληξη διαπίστωσε ότι το γκρουπ δεν ήταν γερμανικό, αλλά βρετανικό, και μάλιστα ντόπιο. Μέσα σε δύο μήνες έγινε μάνατζέρ τους, άλλαξε την εμφάνισή τους, αντικαθιστώντας τα μαύρα δερμάτινα τζάκετ και τα στενά τζιν με γκρι κοστούμια Pierre Cardin και καθιερώνοντας το ανδρόγυνο χτένισμα που αργότερα τους χάρισε το παρατσούκλι Mop Tops. Έναν χρόνο προσπαθούσε ο Epstein να κλείσει συμβόλαιο στους Beatles, ωστόσο καμιά δισκογραφική δεν τους δεχόταν. Λέγεται, μάλιστα, ότι ο επικεφαλής της Decca, μετέπειτα δισκογραφικής των Rolling Stones, απέρριψε τους Beatles λέγοντας στον Epstein ότι “η εποχή των κιθαριστικών γκρουπ έχει περάσει”. Ωστόσο, τον Μάιο του 1962, ο George Martin, παραγωγός της ΕΜΙ, ο οποίος αργότερα απέκτησε το προσωνύμιο “πέμπτος Beatle”, τούς έκλεισε συμβόλαιο με τη θυγατρική Parlophone. Κατόπιν, ζητήθηκε από τον ντράμερ Pete Best, τότε θεωρούμενο σύμβολο του σεξ στο γκρουπ, να φύγει, και στη θέση του ήρθε ο Richard Starkey ή αλλιώς Ringo Starr, ο οποίος ήταν ντράμερ στο δημοφιλές στο Λίβερπουλ γκρουπ,Rory Storm and the Hurricanes. Με τη σύνθεση που έμελλε να είναι και η τελική, οι Beatles ηχογράφησαν το “Love Me Do/P.S. I Love You” (Σεπτέμβριος 1962) που κυκλοφόρησε στις 5/10/1962 για να μπει στο βρετανικό Top 20. Ακολούθησε το “Please Please Me” (12/1/1963) που ανέβηκε στο Νο 2, ενώ το “From Me to You” ανέβηκε στο Νο 1, όπως συνέβη και με το πρώτο τους άλμπουμ, “Please Please Me” (1963) που ηχογραφήθηκε σε 10 ή κατά άλλους 13 ώρες και παρέμεινε επί έξι ολόκληρους μήνες στο ΝοMerseybeat χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει το μουσικό ρεύμα που ξεκίνησαν να δημιουργούν οι Beatles και στη συνέχεια και άλλα γκρουπ από το Λίβερπουλ και πήρε το όνομά του από το ομώνυμο ποτάμι που διασχίζει την πόλη. Παραδόξως, η άλλη πλευρά του Ατλαντικού δεν είχε πάρει είδηση τι γινόταν στην από δω πλευρά, ίσως επειδή τα άλμπουμ τους είχαν κυκλοφορήσει από μικρές, ανεξάρτητες εταιρείες όπως τη Vee Jay και τη Swan και όχι το αμερικανικό σκέλος της EMI, την Capitol. Τελικά, η τελευταία δέχθηκε να κυκλοφορήσει το τέταρτο σινγκλ τους, “I Wanna Hold Your Hand” (Ιανουάριος 1964) και το άλμπουμ “Meet The Beatles”, “δίδυμο αδελφάκι” του βρετανικού δεύτερου άλμπουμ τους, “With The Beatles” (Ιανουάριος 1964), διαθέτοντας για πρώτη φορά στην ιστορία της, 50.000 δολάρια για να προωθήσει το νέο φαινόμενο στη μεγάλη αγορά των ΗΠΑ. Το ποσόν έπιασε τόπο και με το παραπάνω, αφού τόσο το 45άρι όσο και το άλμπουμ ανέβηκαν στο Νο 1 στις ΗΠΑ, ενώ περισσότερα από 70 εκατ. τηλεθεατές παρακολούθησαν τους Beatles στη δημοφιλή τηλεοπτική εκπομπή “The Ed Sullivan Show” στις 9 και 16/2/1964. Είχε προηγηθεί η εν μέσω ουρλιαχτών και υστερικών αντιδράσεων υποδοχή τους στο αεροδρόμιο Κένεντι, σηματοδοτώντας το ξεκίνημα της λεγόμενης British Invasion και ανοίγοντας τον δρόμο για γκρουπ και καλλιτέχνες όπως οι Rolling Stones, οι Animals, οι Kinks, κ.ά. Με τη Beatlemania να βρίσκεται στο απόγειό της, οι Beatles κατόρθωσαν το ακατόρθωτο. Το “I Wanna Hold Your Hand” κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1964 στις ΗΠΑ και μέσα σε τρεις εβδομάδες ανέβηκε στο Νο 1, όπου παρέμεινε για επτά εβδομάδες. Έπεσε στο Νο 2, για να δώσει την κορυφή στο “She Loves You”, το οποίο διαδέχθηκε το “Can’t Buy Me Love”, το πρώτο που ανέβηκε ταυτόχρονα στο Νο 1 και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στις 4 Απριλίου 1964, οι Beatles κατείχαν τις πέντε πρώτες θέσεις στον κατάλογο επιτυχιών του Billboard (”Can’t Buy Me Love”, “Twist and Shout”, “She Loves You”, “I Wanna Hold Your Hand”, “Please Please Me”), ενώ άλλα επτά τραγούδια τους βρίσκονταν στο Top 100 μαζί με τέσσερα άλμπουμ, δύο εκ των οποίων κατείχαν τις δύο πρώτες θέσεις. Μία εβδομάδα αργότερα, οι Beatles είχαν 14 τραγούδια στο Top 100, ρεκόρ ακατάρριπτο μέχρι σήμερα. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε η πρώτη τους ταινία, το ασπρόμαυρο “A Hard Day’s Night” που σκηνοθέτησε ο Richard Lester και περιέγραφε μια φανταστική μέρα από τη ζωή τους. Εισέπραξε θετικές κριτικές και στην πρώτη εβδομάδα κιόλας έφερε εισπράξεις ύψους 1,3 εκατ. δολαρίων, ενώ στο εμπόριο κυκλοφόρησαν από περούκες με το χαρακτηριστικό χτένισμα των Fab Four, μέχρι κούκλες, ρούχα, κ.ά. Η δεύτερη κινηματογραφική τους απόπειρα, με τίτλο “Help!” (Ιούλιος 1965) ήταν παταγώδης αποτυχία, παρά το ότι ήταν έγχρωμη και είχε γυριστεί στην Αγγλία, την Αυστρία αλλά και στις Μπαχάμες, πάλι από τον Lester. Παρά το ότι σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του 1964 και 1965 βρίσκονταν σε περιοδεία, κυκλοφόρησαν δύο άλμπουμ, τα “Beatles For Sale” (τέλη του 1964) και “Help!” (μέσα του 1965). Την ίδια χρονιά, το “Yesterday” ανέβηκε στο Νο 1, ενώ στις 26 Οκτωβρίου 1965 παρασημοφορήθηκαν από τη Βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Με τα “Rubber Soul” (1965) και “Revolver” (1966), οι Beatles έκαναν μια στροφή στη δισκογραφία τους, επιχειρώντας να διευρύνουν το ρεπερτόριό τους πέρα από τραγούδια με θέμα νεανικούς έρωτες “ντυμένους” σε pop μελωδίες. Οι στίχοι τους έγιναν περισσότερο ποιητικοί και κάποιες φορές, έως πολιτικοί. Συνδύασαν ακούσματα ανατολίτικα, country-western, soul με κλασικά μοτίβα, κλασικές ενορχηστρώσεις και σοφιστικέ εξώφυλλα, επιτυγχάνοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα, ενώ σε κομμάτια όπως τα “Tomorrow Never Knows” και “Eleanor Rigby” χρησιμοποίησαν καινοτόμες τεχνικές ηχογράφησης αλλά και ασυνήθιστα μουσικά όργανα, όπως το ινδικό σιτάρ στο “Νorwegian Wood”. Εκείνη την περίοδο σταμάτησαν να περιοδεύουν, καθώς η μουσική τους εξέλιξη δύσκολα μπορούσε να αποδοθεί συναυλιακά. Το καλοκαίρι του 1966, φωτιές άναψε -στην κυριολεξία- μια δήλωση του John Lennon σε δημοσιογράφο της London Evening Standard, ότι οι Beatles ήταν πιο διάσημοι από τον Ιησού Χριστό, αφού μετά από αυτό, οι φαν έκαιγαν τους δίσκους του γκρουπ. Ο Lennon ανασκεύασε σε μια συνέντευξη Τύπου στο Σικάγο, ωστόσο η περιοδεία που θα ξεκινούσαν στις ΗΠΑ τελείωσε κακήν κακώς, και εν μέσω απειλών για τη ζωή των μελών του γκρουπ. Για να γεφυρώσουν το χρονικό χάσμα ανάμεσα στα μεγάλα μεσοδιαστήματα που μεσολαβούσαν μεταξύ των δίσκων τους, κυκλοφόρησαν το διπλό σινγκλ “Penny Lane”/“Strawberry Fields Forever” (Φεβρουάριος 1967), στο οποίο είναι εμφανή ψήγματα της επόμενης στροφής στις συνθέσεις τους, με το δεύτερο κομμάτι να περιλαμβάνει ήχους αλλοιωμένους ηλεκτρονικά. Στο απόγειο της καριέρας τους οι Beatles έφτασαν με το “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band” (Ιούνιος 1967), ένα μονοθεματικό άλμπουμ με εντυπωσιακό εξώφυλλο, στο οποίο τα τραγούδια συνδέονταν νοηματικά. Οι περισσότεροι κριτικοί το θεωρούν αξεπέραστο. Από αυτό το άλμπουμ προέρχεται το “Lucy in the Sky With Diamonds”, που βρίθει ψυχεδελικών εικόνων και θεωρείται ότι κάνει έμμεση αναφορά στο LSD, δημοφιλές εκείνη την εποχή παραισθησιογόνο, στη χρήση του οποίου είχαν ενδώσει και τα “Σκαθάρια”. Υπάρχει, ωστόσο και η άποψη ότι το κομμάτι εμπνεύστηκε ο John Lennon από μια ζωγραφιά του τότε τετράχρονου γιου του, Julian, που απεικόνιζε την παιδική του φίλη, Lucy Vodden. Το άλμπουμ παρέμεινε στο Νο 1 επί δεκαπέντε εβδομάδες, περισσότερο από κάθε άλλο δίσκο τους και πούλησε περισσότερα από 8 εκατ. αντίτυπα. Στις 25 Ιουνίου 1967 ηχογράφησαν ενώπιον τηλεοπτικού κοινού 400 εκατ. τηλεθεατών το “All You Need Is Love”. Σχεδόν δύο μήνες αργότερα, στις 27 Αυγούστου 1967, ο μάνατζέρ τους Brian Epstein βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμα του στο Λονδίνο από υπερβολική δόση υπνωτικών χαπιών. Περίπου εκείνο το διάστημα, οι Beatles είχαν ήδη αρχίσει να εντρυφούν στις ανατολίτικες φιλοσοφίες και στον διαλογισμό και έπειτα από παρότρυνση του George Harrison, επισκέφθηκαν τον Maharishi Mahesh Yogi στην Ινδία στις αρχές του 1968. Συγκλονισμένοι από τον θάνατο του Epstein, οι Beatles παρόλα αυτά ανασκουμπώθηκαν, με τον Paul McCartney να κρατά την μπαγκέτα, και γύρισαν το “Magical Mystery Tour”. Προβλήθηκε στο BBC στις 26 Δεκεμβρίου 1967 και αργότερα κυκλοφόρησε σαν φιλμ στις ΗΠΑ. Παρά το γεγονός ότι δέχθηκε ιδιαίτερα αρνητικές κριτικές ακόμη και από τη βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας, το ομώνυμο άλμπουμ περιλαμβάνει ένα από τα πιο αινιγματικά κομμάτια του John Lennon, το “I Am the Walrus”. Στα τέλη του 1967 και ενώ το “Hello Goodbye” ανέβαινε στο Νο 1 σε Αγγλία και Αμερική, οι Beatles άνοιξαν την μπουτίκ ρούχων “Apple” στο Λονδίνο για να κλείσει λιγότερο από έναν χρόνο αργότερα, τον Ιούλιο του 1968. Ίδρυσαν δική τους δισκογραφική εταιρεία στις αρχές του 1968 που ονόμασαν επίσης Apple. Ακολούθησε το “Yellow Submarine”, ένα φιλμ κινουμένων σχεδίων από τον Τσέχο avant guarde σχεδιαστή και καλλιτέχνη Heinz Edelmann, με τους Beatles να μάχονται τους Blue Meanies και να μη σημειώνουν αξιόλογη επιτυχία. Το ομώνυμο άλμπουμ κυκλοφόρησε το 1969. Τον Αύγουστο του 1968 κυκλοφόρησαν τη σύνθεση του McCartney “Hey Jude” (Νο 1) και το “Revolution” (Νο 12) του Lennon. Εντωμεταξύ, δούλευαν επάνω στο διπλό άλμπουμ “The Beatles” [White Album] (1968), το τελικό αποτέλεσμα του οποίου έχει να επιδείξει κομμάτια που δεν παρουσίαζαν καμία συνοχή. Οι ενδείξεις για την επερχόμενη διάλυση του σημαντικότερου γκρουπ όλων των εποχών γίνονταν ολοένα και πιο σοβαρές, καθώς τα μέλη είχαν ήδη αρχίσει να ασχολούνται με προσωπικά projects. Το δίδυμο Lennon/McCartneyδεν υφίστατο πλέον συνθετικά και οι διαφορές τους τούς έκαναν να απομακρύνονται διαρκώς ο ένας από τον άλλο. Το υπόλοιπο του 1968 και 1969, τα μέλη ασχολήθηκαν με προσωπικές δουλειές. Ο Ringo Starr εμφανίστηκε σε ένα φιλμ ονόματι “The Magic Christian” και ο John Lennon έκανε ζωντανές εμφανίσεις με τους “Plastic Ono Band” με τη γυναίκα του, Yoko Ono. Επί μήνες οι Beatles ηχογραφούσαν και γύριζαν το “Let it Be”, το οποίο υποτίθεται ότι θα αντικατόπτριζε το πώς δούλευαν μαζί. Δυστυχώς, κατέληξε να αποτελεί ντοκουμέντο της διάλυσής τους. Το γκρουπ κυκλοφόρησε το τελευταίο άλμπουμ του ως Beatles, το “Abbey Road” το φθινόπωρο του 1969, που πούλησε 9 εκατ. αντίτυπα. Το αποτέλεσμα σχεδόν παρομοιάζεται με εκείνο του “Sgt. Pepper’s” και περιλαμβάνει κλασικές τους επιτυχίες, όπως τα “Come Together” και “Here Comes The Sun”, σύνθεση του Harrison. Ο Αμερικανός παραγωγός Phil Spector ανέλαβε να αποτελειώσει το μισοτελειωμένο “Let It Be”, το οποίο κυκλοφόρησε την άνοιξη του 1970 για να γίνει το δέκατο τέταρτο άλμπουμ τους που ανέβηκε στο Νο 1, όπως συνέβη με το ομώνυμο κομμάτι “Let It Be” και “The Long and Winding Road”. Στις 10 Απριλίου 1970, ο Paul McCartney ανακοίνωσε επίσημα τη διάλυση των Beatles. Οποιεσδήποτε ελπίδες για επανένωσή τους εξανεμίστηκαν με τη δολοφονία του John Lennon στις 8 Δεκεμβρίου 1980 από τον Mark David Chapman στη Νέα Υόρκη. Στις 29 Νοεμβρίου 2001, ο George Harrison πέθανε από καρκίνο στον εγκέφαλο. Οι Beatles μπήκαν στο Rock and Roll Hall of Fame το 1988, ο John Lennon μετά θάνατον το 1994 και ο Paul McCartney σαν σόλο καλλιτέχνης το 1999. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 κυκλοφόρησαν τρεις ανθολογίες των Beatles μαζί με ένα “καινούριο” τραγούδι από demo του John Lennon to 1977, το οποίο συμπλήρωσαν χάρις στην εξέλιξη της τεχνολογίας οι τρεις εναπομείναντες. Λεγόταν “Free As a Bird” (No 6, 1995). Πηγή: www.rocklibrary.gr